Amerykański plan pokojowy dla Ukrainy ujawniony
Portal Axios z USA opublikował pełną listę 28 punktów, które tworzą projekt kompleksowego planu pokojowego dla Ukrainy. Dokument ten, mający na celu zakończenie trwającego konfliktu, zawiera propozycje radykalnej zmiany architektury bezpieczeństwa w Europie Wschodniej. Chociaż zapewnia Ukrainie mocne gwarancje i duże wsparcie gospodarcze, wymaga również od niej bolesnych ustępstw terytorialnych oraz zrezygnowania z członkostwa w NATO na stałe.
Szczegóły planu, konsultowane z przedstawicielami USA i Ukrainy, przewidują nie tylko zawieszenie broni, ale również pełną normalizację stosunków pomiędzy wszystkimi zaangażowanymi stronami konfliktu.

Neutralność Ukrainy jako kluczowy warunek
Podstawą przedstawionego planu jest trwałe zobowiązanie Ukrainy do neutralności. Kijów miałby formalnie zagwarantować, że nie przystąpi do NATO, co zostało by wpisane bezpośrednio w ukraińską konstytucję. W zamian Sojusz Północnoatlantycki akceptuje brak możliwości członkostwa Ukrainy w przyszłości. Ponadto przewiduje się ograniczenie liczebności ukraińskich sił zbrojnych do 600 tysięcy żołnierzy.
Ukraina miałaby otrzymać silne gwarancje bezpieczeństwa ze strony Stanów Zjednoczonych. Te gwarancje są jednak warunkowe – tracą ważność w sytuacji, gdyby Ukraina bez poważnego powodu zaatakowała Rosję (np. pociskiem rakietowym wymierzonym w Moskwę lub Petersburg). W przypadku ponownej agresji ze strony Rosji, plan przewiduje natychmiastową i skoordynowaną odpowiedź militarną, cofnięcie uznania nowych, zdobytych terytoriów oraz przywrócenie globalnych sankcji wobec Rosji.
Dokument zakłada także wznowienie dialogu pomiędzy Rosją a NATO (przy udziale USA) w celu rozstrzygnięcia kwestii bezpieczeństwa, deeskalacji napięć i powstrzymania dalszego rozszerzania Sojuszu na wschód.
Jaką rolę w planie odgrywa Polska?
W punkcie 9. planu znalazło się bezpośrednie odniesienie do Polski w kontekście obrony regionalnej. Zapis przewiduje, że europejskie myśliwce będą stacjonować w Polsce. Mimo że jest to jedyna wzmianka o naszym kraju, ma ona istotne znaczenie strategiczne.
W sytuacji neutralizacji Ukrainy i braku stałej obecności żołnierzy NATO na jej terytorium, Polska umacnia swoją pozycję jako kluczowy logistyczny i obronny hub na wschodniej flance NATO. Stacjonowanie europejskich sił powietrznych nad Wisłą miałoby stać się ważnym elementem odstraszania i szybkiego reagowania w nowej architekturze bezpieczeństwa.
Plany gospodarcze – odbudowa i reintegracja
Projekt przewiduje rozbudowany pakiet gospodarczy zarówno dla Ukrainy, jak i dla Rosji.
Dla Ukrainy:
- Fundusz Rozwoju i Infrastruktura: stworzenie funduszu inwestującego w nowoczesne technologie, AI i centra danych. USA mają wziąć udział w odbudowie oraz modernizacji ukraińskiej infrastruktury gazowej.
- Integracja z Unią Europejską: Ukraina uzyska możliwość przystąpienia do UE oraz krótkoterminowy preferencyjny dostęp do rynku europejskiego.
- Finansowanie odbudowy: na inwestycje przeznaczone zostanie 200 miliardów dolarów, po 100 mld USD z zamrożonych rosyjskich aktywów oraz z funduszy europejskich.
Dla Rosji:
- Zniesienie sankcji: stopniowe i indywidualne znoszenie sankcji, prowadzące do ponownej integracji Rosji ze światową gospodarką.
- Wspólne inwestycje: USA i Rosja mają podpisać długoterminową umowę o współpracy obejmującą energetykę, zasoby naturalne, wydobycie metali ziem rzadkich w Arktyce oraz sztuczną inteligencję.
- Powrót do G8: Rosja zostanie ponownie zaproszona do Grupy Ośmiu, a pozostała część zamrożonych aktywów trafi do amerykańsko-rosyjskiego funduszu inwestycyjnego.
Warunki społeczne i polityczne
W projekcie znajdują się również założenia dotyczące aspektów humanitarnych i politycznych.
- Kwestie humanitarne: powołanie komisji odpowiedzialnej za wymianę więźniów i zwrot ciał na zasadzie „wszyscy za wszystkich”, oraz za uwolnienie zatrzymanych cywilów i dzieci.
- Tolerancja i media: oba państwa mają zobowiązać się do promowania tolerancji, eliminowania uprzedzeń i zakazu działalności nazistowskiej. Ukraina przyjmie zasady UE dotyczące ochrony mniejszości religijnych i językowych.
- Amnestia i wybory: osoby zaangażowane w konflikt otrzymałyby pełną amnestię, zaś na Ukrainie miałyby zostać przeprowadzone wybory w ciągu 100 dni od zawarcia porozumienia.
Nowo powołana Rada Pokoju, której przewodziłby Prezydent Donald J. Trump, miałaby nadzorować realizację planu. Porozumienie zacząłoby obowiązywać z chwilą wycofania wojsk do określonych punktów i jego oficjalnego zatwierdzenia przez wszystkie zaangażowane strony.
Plan Axios – próba kompromisu dla stabilizacji
Pakiet proponowany przez Axios to bez wątpienia próba ustanowienia trwałego i kompromisowego rozwiązania konfliktu. Stara się on wyważyć zapewnienie bezpieczeństwa Ukrainie z potrzebą globalnej stabilizacji, uwzględniając jednocześnie interesy gospodarcze Rosji. Ostateczny kształt porozumienia zależeć będzie od reakcji wszystkich stron oraz dynamiki trwającego konfliktu.
Comments are closed, but trackbacks and pingbacks are open.